Μία επίσκεψη από τα αποτελέσματα της οποίας θα κριθούν σε μεγάλο βαθμό οι μελλοντικές ελληνορωσικές σχέσεις ξεκινά την Δευτέρα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Βενιζέλος στην Μόσχα. Στην παρούσα φάση οι σχέσεις αυτές χαρακτηρίζονται από την «στάση αναμονής» που τηρεί η Ρωσία σε ότι αφορά την υλοποίηση των ελληνορωσικών συμφωνιών, είτε σε ότι σχετίζoνται με το θέμα των αγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου, είτε στο θέμα της διακρατικής συμφωνίας των δύο κρατών για τα ΤΟΜΑ BMP-3HEL που επέλεξε να προμηθευτεί το ΓΕΣ το 2007.
Κεντρικό θέμα της επίσκεψης, ακριβώς αυτό, η υλοποίηση της διακρατικής συμφωνίας για τα ΤΟΜΑ BMP-3HEL που ακολούθησε την απόφαση του ΓΕΣ το 2007 και την απόφαση του ΚΥΣΕΑ του ιδίου έτους κι υπογράφηκε τον Νοέμβριο του 2008.
Η διακρατική υπογράφηκε μεταξύ του τότε υφυπουργού αμυντικής βιομηχανίας και σήμερα επικεφαλή της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στρατιωτικοβιομηχανικής Συνεργασίας (και «δεξί χέρι» στους εξοπλισμούς του Ρώσου πρωθυπουργού Βλάντιμιρ Πούτιν) Μ.Δημήτριεφ και του γενικού διευθυντή της ΓΔΑΕΕ Ευάγγελου Βασιλάκου «για λογαριασμό των κυβερνήσεων Ελλάδας και Ρωσίας» και σε εκτέλεση σχετικής απόφασης του προέδρου της Ρωσίας Ν.Μεντβέντεφ και του ελληνικού ΚΥΣΕΑ, όπως με σαφήνεια αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα το υπουργείο.
«Eπίσημη επίσκεψη στη Μόσχα πραγματοποιεί από τη Μ. Δευτέρα έως την Μ. Τετάρτη ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, προσκεκλημένος του ομολόγου του της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Ανατόλι Σερντιούκοβ με τον οποίο θα έχει συνομιλίες για όλο το φάσμα των ελληνορωσικών σχέσεων σε θέματα άμυνας και ασφάλειας.
Ο κ. Βενιζέλος θα συναντηθεί επίσης με τον επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στρατιωτικοτεχνικής Συνεργασίας κ. Μιχαήλ Δημήτριεφ, με τον πρόεδρο της κρατικής εταιρείας εξοπλισμών (Rosoboronexport) κ. Ανατόλι Ισάικιν, καθώς και με τον Γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας κ. Νικολάι Πατρουσέφ.
Αναμένεται να συζητηθούν θέματα που αφορούν τη διμερή αμυντική και στρατιωτική συνεργασία, τις σχέσεις Ε.Ε. και Ρωσικής Ομοσπονδίας, τις σχέσεις Ρωσικής Ομοσπονδίας και ΝΑΤΟ, καθώς και θέματα αμυντικοτεχνικής συνεργασίας στο πλαίσιο των διακρατικών συμβάσεων που έχουν συναφθεί πριν τον Οκτώβριο του 2009.
Η επίσκεψη του ΥΕΘΑ πραγματοποιείται σε συνέχεια της πρόσφατης επίσκεψης του Πρωθυπουργού. Στο πλαίσιο της επίσκεψης ο κ. Βενιζέλος θα συναντηθεί με τον Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών κ. Κύριλλο».
Το πρόγραμμα του ΤΟΜΑ ΒΜΡ-3HΕL ξεκίνησε με την απόφαση του ΚΥΣΕΑ τον Δεκέμβριο του 2007, κατόπιν της απόφασης του ΓΕΣ να προμηθευτεί τα TOMA ΒΜΡ-3ΗΕL έναντι οποιουδήποτε άλλους οπλικού συστήματος από αυτά που είχαν προταθεί από την ρωσική κυβέρνηση.
Δηλαδή είχαμε μία απόφαση της τότε κυβέρνησης να προχωρήσει στην εμβάθυνση της ελληνορωσικής συνεργασίας και να προχωρήσει στην προμήθεια ενός ρωσικού οπλικού συστήματος και εναπόκειτο στο ΓΕΣ να αποφασίσει ποιο σύστημα θα προμηθευόταν, οπότε και αυτό προτίμησε να προχωρήσει στην προμήθεια των BMP-3HEL, έναντι άλλων συστημάτων που είχαν προσφερθεί όπως του αντιαεροπορικού συστήματος BUK-M2E, των τροχοφόρων ΤΟΜΑ BTR-90, των συστημάτων ρουκετών SMERCH κλπ.
Είναι σαφές ότι μετά από 2,5 χρόνια διαπραγματεύσεων το πρόγραμμα είναι «ώριμο», καθώς φαίνεται να έχουν λυθεί κάποια κρίσιμα θέματα βιομηχανικής συνεργασίας, χωρίς να μπορούμε να μιλάμε για «ταύτιση απόψεων» ειδικά στο θέμα της βιομηχανικής συμμετοχής της ΕΛΒΟ, αλλά και της ΜΕΤΚΑ. Έχει συμφωνηθεί από ρωσικής πλευράς η ΕΛΒΟ να συναρμολογήσει τα ελληνικά και ρωσικά υποσυστήματα στο όχημα που θα έρχεται «γυμνό» στις εγκαταστάσεις της και να προχωρεί σε τελική αποδοχή, όπως επίσης και να κάνει τις δοκιμές ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας.
Εδώ έχουμε το γνωστό «αγκάθι» για την Μόσχα που ακούει στο όνομα «Ε.Μυτιληναίος» και δεν έχει τόσο σχέση με το πρόγραμμα, όσο με το ότι η Μόσχα θεωρεί την πλευρά Μυτιληναίου ως «στρατηγικό σύμμαχο» των ΗΠΑ στο θέμα του φυσικού αερίου λόγω της ουσιαστικής εμπλοκής του στην μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου. Με απλά λόγια τον θεωρούν ανταγωνιστή στους αγωγούς.
Εναπόκειται στον Ε.Βενιζέλο να λύσει το ζήτημα αυτό δεδομένου ότι έχει και την στρατηγική αντίληψη της κρισιμότητας των ελληνορωσικών σχέσεων και γνώση της άμεσης ανάγκης εφοδιασμού του Πεζικού με ένα σύγχρονο ΤΟΜΑ, αλλά και καλές σχέσεις με τον επιχειρηματία. Άλλωστε με την παρέμβαση του Ε.Βενιζέλου οι ΕΛΒΟ και ΜΕΤΚΑ μπήκαν ουσιαστικά στο παιχνίδι του BMP-3HEL.
Οι λοιπές εταιρείες που θα εμπλακούν στο πρόγραμμα είναι η ΙΝΤRACOM DEFENSE ELECTRONICS (συστήματα επικοινωνιών, BMS, σύστημα θερμικής απεικόνισης) η Theon Sensors (περισκόπιο, σύστημα νυκτερινής επιχειρησιακής ικανότητας), ο όμιλος Καμπάκα (κατασκευή ολοκληρωμένων ερπυστριών), Sielman A.E.(γεννήτρια ντίζελ), Sunlight (μπαταρίες), ΕΑΣ (εκτοξευτές καπνογόνων και συμπαραγωγή των πυρομαχικών στην δεύτερη παραγγελία), Valpak A.E. (δίκτυα παραλλαγής, καλύμματα PVC), ΑΚΜΟΝ Α.Ε. (καλωδιώσεις), ANCO A.E. (καλωδιώσεις, σύστημα πυρόσβεσης), ΜILTECH (εξ ολοκλήρου νέο σύστημα κλιματισμού).
Η ρωσική πλευρά εξακολουθεί να είναι απόλυτα αρνητική στο θέμα της ανάληψης κατασκευής από την ΜΕΤΚΑ του πύργου και του πήγματος. Πρώτον το τεχνολογικό ρίσκο θεωρούν ότι είναι τεράστιο, δεύτερον, λένε ότι ακόμα και αν παραχωρήσουν την τεχνογνωσία κατασκευής κραμάτων αλουμινίου και κατεργασίας τους (σφυρήλατα όχι χυτά μέρη για αύξηση της αντοχής) θα απαιτηθούν τουλάχιστον τρία χρόνια μέχρι να παραδοθεί πρωτότυπο και τρίτον δεν αναλαμβάνουν καμία ευθύνη για το τελικό αποτέλεσμα. Παρέχουν στη ΜΕΤΚΑ "καθαρό" κατασκευαστικό έργο (εκφράστηκαν πολύ θετικά για τις δυνατότητές της), αλλά όχι τόσο κρίσιμο.
Ανοικτό παραμένει και το θέμα της συμβατικής τιμής, αφού για τα 420 οχήματα BMP-3HEL η ελληνική πλευρά θα επιμείνει να μην ξεπεραστεί σε καμία περίπτωση η απόφαση του ΚΥΣΕΑ και της αρχικής εντολής προμηθείας για 1,28 δισ. ευρώ (χωρίς τα πυρομαχικά, χωρίς τα 30 οχήματα περισυλλογής BREMM, τους εξομοιωτές, την εκπαίδευση κλπ). Πάντως το θέμα της βιομηχανικής συμμετοχής είναι κρίσιμο και για την ρωσική πλευρά η οποία εξαρτά από αυτό την τελική τιμή που θα δώσει.
Ακόμα και σε ότι αφορά τις παραδόσεις: Δηλώθηκε από ρωσικής πλευράς ότι μπορεί να παραδώσει πρωτότυπο όχημα εντός οκτώ μηνών (!) λόγω της τεράστιας βιομηχανικής βάσης, αλλά από εκεί και πέρα οι χρόνοι παράδοσης του πρωτοτύπου θα εξαρτηθούν από την προσαρμογή της εγχώριας βιομηχανίας στις απαιτήσεις του προγράμματος, όπως γίνεται πάντα άλλωστε. Στο LΕΟ-2HEL επτά χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης, δεν έχουν παραδοθεί τα τελευταία οχήματα και η προμήθεια αφορούσε μόλις 172 οχήματα και όχι 450.
Το ΓΕΣ έχει ζητήσει να έχουν ολοκληρωθεί οι παραδόσεις εντός πέντε ετών, αλλά η πολιτική ηγεσία και η ΓΔΑΕΕ καθαρά για οικονομικούς λόγους ζητούν την επιμήκυνση του προγράμματος.
Είναι σαφές ότι η ελληνική πλευρά δεν πρόκειται να δεχθεί συνολικό τελικό κόστος άνω των 1,6 δις ευρώ και με πακέτο ΕΒΣ για την ελληνική βιομηχανία που θα αγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ.
Με το κόστος αυτό, σε σταθερές τιμές μέχρι την ολοκλήρωση της σύμβασης, βγαίνει ένα απόλυτα θετικό αποτέλεσμα για τα οικονομικά του υπουργείου Εθνικής Άμυνας: Το ΕΜΠΑΕ 2006-2010 προβλέπει για 291 νέα ΤΟΜΑ, το ποσό των 1,75 δισ. ευρώ με πλήρες πακέτο!
Άρα το ποσό των 1,6 δις ευρώ για τα 420 νέα ΤΟΜΑ, μαζί με τα παρελκόμενα (πυρομαχικά, οχήματα περισυλλογής κλπ που αναφέρονται ανωτέρω), είναι κάτι περισσότερο από συμφέρουσα τιμή. Από εκεί και πέρα είναι πιθανόν σε μία προσπάθεια της ελληνικής πλευράς να μειωθεί και άλλο η τιμή να έχουμε μείωση των αντισταθμιστικών οφελών, για τα οποία επί τη βάσει της υπάρχουσας συνολικής πολιτικής αντίληψης ως προς την γενική χρησιμότητα των αντισταθμιστικών, υπάρχει αρνητική εκτίμηση.
Το πακέτο των αντισταθμιστικών που έχει ζητηθεί από ελληνικής πλευράς και έχει αποδεχθεί η ROSOBORONEXPORT είναι ιδιαίτερα μεγάλο (σε «καθαρό» χρήμα κυμαίνεται μεταξύ 140 και 160 εκατ. ευρώ ανάλογα με το τι θα γίνει δεκτό από ελληνικής πλευράς).
Για τις επιχειρησιακές δυνατότητες του οχήματος δεν τίθεται θέμα, ούτε για την αξιοπιστία του τουλάχιστον βάσει των όσων λέχθηκαν στην σύσκεψη της Δευτέρας παρούσης των πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.
Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι το γερμανικό λόμπι των Reinmetall και ΚΜW έχει συνασπιστεί το τελευταίο καιρό σε μία προσπάθεια να αποτρέψουν την υλοποίηση της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας-Ρωσίας προβάλλοντας την λύση του μεταχειρισμένου Marder-1Α3, αλλά με στόχο πολύ πιό μακροπρόθεσμο: Την προώθηση στην Ελλάδα μετά από 5-7 χρόνια του ΤΟΜΑ PUMA, το οποίο αποτελεί συμπαραγωγή των δύο γερμανικών κολοσσών και κοστολογήθηκε 8 εκατ. ευρώ η μονάδα για τον γερμανικό Στρατό και περίπου 11 εκατ. η μονάδα από την ΓΔΑΕΕ! Η λύση του παλαιού Marder απορρίφθηκε για άλλη μια φορά στη σύσκεψη της Δευτέρας, ακόμα και διά χειλέων Α/ΓΕΣ...
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr
Το έχουμε ξαναπεί: BMP 3HEL - όπλο με βεληνεκές στα εθνικά θέματα.
